Phát hiện sớm, can thiệp giáo dục sớm trẻ rối loạn lan tỏa phổ tự kỷ ở tuổi mầm non

Ngày 9/11/2023 tại Hà Nội, Hiệp Hội vì Giáo dục cho mọi người Việt Nam (VAEFA) phối hợp với Viện Nghiên cứu Giáo dục phát triển tiềm năng con người (IPD) trực thuộc Hội Giáo dục chăm sóc sức khỏe cộng đồng Việt Nam (VACHE) tổ chức Hội thảo khoa học “Phát hiện sớm, can thiệp giáo dục sớm trẻ rối loạn lan tỏa phổ tự kỷ ở tuổi mầm non”.

Hội thảo có sự tham gia của đại diện Bộ LĐ-TB&XH, Bộ GD&ĐT và nhiều chuyên gia hỗ trợ, can thiệp trẻ tự kỷ trên cả nước.

Hội thảo khoa học “Phát hiện sớm, can thiệp giáo dục sớm trẻ rối loạn lan tỏa phổ tự kỷ ở tuổi mầm non” được tổ chức với mục đích nâng cao nhận thức của giáo viên và cha mẹ trong việc phát hiện sớm, can thiệp giáo dục sớm trẻ tự kỷ ở tuổi mầm non nhằm giảm thiểu tổn thương về thể chất, tinh thần cho trẻ trong quá trình phát triển; Tăng cường hợp tác giữa trường mầm non và các cơ sở can thiệp để phát hiện sớm, can thiệp giáo dục sớm trẻ tự kỷ có hiệu quả; Chia sẻ các bài học kinh nghiệm, các khó khăn thách thức trong phát hiện sớm, can thiệp giáo dục sớm với trẻ mầm non có rối loạn lan tỏa phổ tự kỷ và xây dựng các khuyến nghị để đảm bảo chất lượng và bình đẳng trong giáo dục đối với trẻ tự kỷ.

NGND, PGS.TS Nguyễn Võ Kỳ Anh, Viện trưởng Viện nghiên cứu giáo dục phát triển tiềm năng con người phát biểu tại hội thảo.

NGND, PGS.TS Nguyễn Võ Kỳ Anh, Viện trưởng Viện nghiên cứu giáo dục phát triển tiềm năng con người (IPD), Phó Chủ tịch Hội Giáo dục chăm sóc sức khỏe cộng đồng Việt Nam cho biết: Đặc trưng của người có rối loạn phổ tự kỷ bao gồm khiếm khuyết về tương tác xã hội, khó khăn về giao tiếp ngôn ngữ và phi ngôn ngữ cùng với những hành vi, sở thích và hoạt động mang tính hạn hẹp và lặp đi lặp lại.

Cho đến nay, các nhà nghiên cứu trên thế giới vẫn chưa tìm được nguyên nhân xác thực vì sao một đứa trẻ sinh ra hoàn toàn bình thường, tay chân lành lặn lại mắc rối loạn phổ tự kỷ. Rối loạn lan tỏa phổ tự kỷ đang có tỷ lệ mắc cao trên toàn thế giới. Những nghiên cứu ở châu Á, châu Âu và Bắc Mỹ chỉ ra tỷ lệ người mắc rối loạn phổ tự kỷ có tỷ lệ trung bình là 1% dân số. Nghiên cứu ở Hàn Quốc báo cáo tỷ lệ này lên tới 2,6 dân số.

Bà Trần Thị Ngọc Lan, Trung tâm Tư vấn và Hỗ trợ người khuyết tật (COHO).

Tại Việt Nam, hiện chưa có số liệu thống kê chính xác về số lượng người mắc chứng tự kỷ ở trong nước. Theo thống kê của ngành giáo dục Hà Nội, tự kỷ là khuyết tật có tỷ lệ cao nhất ở trong trường học, chiếm 30% số trẻ mắc các khuyết tật học đường nhưng con số đó chưa nói lên hết thực trạng vì còn rất nhiều trẻ tự kỷ không được đến trường.

Trong thời gian qua, một số cơ sở giáo dục mầm non đã đón nhận các trẻ tự kỷ vào học hòa nhập và một số trung tâm hỗ trợ can thiệp trẻ tự kỷ đã ra đời. Trong đó, có các đơn vị là thành viên của Hiệp hội Vì Giáo dục cho mọi người VN (VAEFA) và của Viện nghiên cứu giáo dục phát triển tiềm năng con người (IPD). Trong quá trình giáo dục trẻ tự kỷ, các chuyên gia, giáo viên ở các cơ sở này cũng đã phát hiện thấy trẻ tự kỷ giảm thiểu những khiếm khuyết trong quá trình phát triển.

Bà Trần Thị Ngọc Lan, Trung tâm Tư vấn và Hỗ trợ người khuyết tật (COHO) dẫn ước tính của các chuyên gia vào năm 2019, Việt Nam có khoảng 1 triệu trẻ tự kỷ và 8 triệu người chịu ảnh hưởng trực tiếp.

Những con số trên cho thấy số trẻ tự kỷ ngày càng tăng, việc hỗ trợ và can thiệp sớm vì thế càng cần được xã hội nhận thức rõ ràng và can thiệp sớm để hạn chế thấp nhất những hậu quả xấu với trẻ tự kỷ, gia đình và xã hội. Thạc sĩ Bùi Thị Tuyết, Hiệu trưởng Trường Mầm non VSK Thăng Long (Hà Nội) cho rằng: Trẻ em tự kỷ sau khi được phát hiện nếu được tiếp cận với phương pháp giáo dục sớm ở cơ sở mầm non ngay từ 2-3 tuổi, được học hòa nhập với trẻ bình thường sẽ giảm thiểu những tổn thương về tinh thần, trí tuệ cũng như thể chất.

Nhóm nghiên cứu của Viện Khoa học giáo dục Việt Nam và Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương cũng đề nghị cần nâng cao nhận thức của giáo viên và cha mẹ trong việc phát hiện sớm, can thiệp giáo dục sớm cho trẻ tự kỷ ở độ tuổi mầm non nhằm giảm thiểu tổn thương về thể chất, tinh thần cho trẻ trong quá trình phát triển; tăng cường hợp tác giữa các trường mầm non với cơ sở can thiệp để phát hiện sớm, can thiệp giáo dục sớm trẻ tự kỷ có hiệu quả, đặc biệt là giáo dục hòa nhập nhằm hướng tới bình đẳng trong giáo dục đối với trẻ tự kỷ.

Theo các nhà khoa học, thực tế xã hội đã có những nhận thức nhiều hơn về vấn đề này. NGND, PGS, TS Nguyễn Võ Kỳ Anh, Viện trưởng Viện nghiên cứu giáo dục phát triển tiềm năng con người (IPD), Phó chủ tịch Hội Giáo dục chăm sóc sức khỏe cộng đồng Việt Nam cho biết: Trong thời gian qua, một số cơ sở giáo dục mầm non đã đón nhận các trẻ tự kỷ vào học hòa nhập và một số trung tâm hỗ trợ can thiệp trẻ tự kỷ đã ra đời.

Bên cạnh đó, theo ông Nguyễn Xuân Diệu, Chủ tịch Hội Đồng quản trị Công ty cổ phần tập đoàn khoa học công nghệ Hoàng Việt, vấn đề chăm sóc dinh dưỡng để bảo đảm sức khỏe trẻ tự kỷ cũng vô cùng quan trọng. “Với sứ mệnh vì sức khỏe cộng đồng và tầm nhìn chiến lược ứng dụng khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo lãnh đạo, Tập đoàn khoa học công nghệ Hoàng Việt đã trăn trở, nghiên cứu, tổ chức sản xuất kinh doanh những sản phẩm hữu ích cho cộng đồng để phục vụ: nâng cao sức khỏe – nâng cao sức đề kháng – đẩy lùi bệnh tật và làm đẹp toàn diện. để thực hiện tầm nhìn, chiến lược. Do đó, Hoàng Việt Group đã có hợp tác chiến lược toàn diện với các đối tác uy tín như: Hội GDCSSKCD Việt Nam, Viện Nghiên cứu giáo dục phát triển tiềm năng con người IPD và nhiều tổ chức khoa học uy tín ở Việt Nam.

Trẻ tự kỷ là đối tượng được xã hội đặc biệt quan tâm hiện nay. Hoàng Việt Group với vai trò đối tác chiến lược toàn diện của Viện Nghiên cứu giáo dục phát triển tiềm năng con người IPD đã tham gia đồng hành trong công tác tổ chức và tài trợ toàn bộ phần quà ý nghĩa từ những sản phẩm chăm sóc sức khỏe do Tập đoàn Hoàng Việt nghiên cứu và sản xuất. Tập đoàn Hoàng Việt sẽ tiếp tục đồng hành cùng IPD tiếp tục nghiên cứu sản xuất và tổ chức nhiều chương trình ý nghĩa trong thời gian tới với mục tiêu “giáo dục phát triển tiềm năng con người” và vì cộng đồng”, Nguyễn Xuân Diệu nói.